Doğmalık çarpık ayak (tıbbi adıyla "pes ekinovarus"), bebeklerde doğuştan görülen bir ayak deformitesidir. Bu durum, bir veya her iki ayağın içe doğru dönmesi ve aşağıya doğru bükülmesi ile karakterizedir. Çarpık ayak, en yaygın doğuştan ortopedik deformitelerden biridir ve tedavi edilmezse çocuğun yürüme yeteneğini etkileyebilir.

Nedenleri:

Doğmalık çarpık ayak genellikle multifaktöriyel nedenlerden kaynaklanır ve şu faktörler rol oynayabilir:

• Genetik Faktörler: Ailede benzer bir durumun olması, doğmalık çarpık ayak riskini artırabilir.
• Rahim İçi Faktörler: Anne karnında bebeğin pozisyonu veya rahim içinde yeterli alan olmaması.
• Nöromüsküler Hastalıklar: Beyin veya omurilikle ilgili bazı nöromüsküler hastalıklar çarpık ayağa neden olabilir.

Belirtileri:

• Ayak Pozisyonu: Ayak içe doğru dönük ve aşağıya doğru bükülmüş bir şekilde doğar.
• Ayak Hareketleri: Ayakta sınırlı hareket kabiliyeti.
• Bacak Kasları: Etkilenen bacakta kasların daha zayıf veya ince olması.
• Yürüme Problemleri: Tedavi edilmezse, yürüme ve ayakta durma güçlükleri.

Tedavi:

Doğmalık çarpık ayak tedavisi, mümkün olan en erken dönemde başlamalıdır. Tedavi yöntemleri şunlardır:

1. Ponseti Yöntemi:

   • Alçılama: Bebek doğduktan hemen sonra, ayak yavaşça düzeltilir ve alçıya alınır. Bu işlem haftalar boyunca birkaç kez tekrarlanır.
   • Tenotomi: Gerekli durumlarda, aşil tendonunu keserek ayağın normal pozisyona gelmesi sağlanabilir.
   • Ortez Kullanımı: Alçılama sonrası, ayağın düzelmiş pozisyonda kalmasını sağlamak için özel bir ayakkabı veya ortez kullanılır.

2. Fransız Yöntemi:

   • Fizik Tedavi: Ayak masajı, germe egzersizleri ve bandajlama ile ayak düzeltilmeye çalışılır.

3. Cerrahi Müdahale:

   • Cerrahi Düzeltme: Ağır vakalarda veya diğer tedavi yöntemlerine yanıt vermeyen durumlarda, ayak kemikleri ve bağlar üzerindeki cerrahi düzeltmeler gerekebilir.

Doğmalık çarpık ayak tedavisi uzun süreli bir süreç olabilir ve başarılı sonuçlar elde etmek için sabır ve düzenli takip gereklidir. Erken ve uygun tedavi ile çocuklar normal bir şekilde yürüyebilir ve yaşamlarını sürdürebilirler.